Marokko: Meer dan 6 maanden na de aardbeving blijven wij de wederopbouw ondersteunen  

Het was bijna middernacht toen op 8 september 2023 de regio Al Haouz in Marokko werd opgeschud – het gebied was zojuist getroffen door een zware aardbeving met een kracht van 6,8 op de schaal van Richter, de krachtigste die de regio in 120 jaar had meegemaakt. Die nacht en in de daaropvolgende weken kwamen bijna 3.000 mensen om het leven en raakten meer dan 5.600 mensen gewond. Na intensieve reddingsoperaties, is CARE onder leiding van de Marokkaanse regering aan de wederopbouw begonnen – en meer dan zes maanden later blijven we onvermoeibaar doorgaan.  

© AFP or licensors
Een vrouw tussen het puin na de aardbeving in Marokko. Foto: AFP

Getroffen gemeenschappen hebben noodhulp nog steeds hard nodig 

Het epicentrum van de aardbeving bevond zich in het Atlasgebergte, ongeveer 80 kilometer van de stad Marrakesh. Er wonen ongeveer 1,8 miljoen mensen in het getroffen gebied, wat tevens het werkgebied van CARE in Marokko is. De natuurramp heeft in meerdere provincies een spoor van vernieling achtergelaten, waarbij in totaal 300 duizend mensen werden getroffen. Niet alleen hun huizen, maar ook bijna 600 scholen in de regio zijn deels of volledig beschadigd. Dit heeft verwoestende langetermijneffecten op de lokale bevolking. 

“We weten uit eerdere reacties op aardbevingen dat, hoewel de onmiddellijke behoeften kritiek zijn, het herstel van dergelijke rampen maanden, zo niet jaren kan duren.”

Hlima Razkaoui, landendirecteur CARE Marokko 

De afgelopen maanden heeft CARE samen met de lokale autoriteiten en andere hulporganisaties aanzienlijke inspanningen geleverd voor de wederopbouw van de regio. Toch zijn er nog steeds grote uitdagingen voor de lokale omgeving. Mensen in de getroffen gebieden hebben te maken met moeilijke leefomstandigheden, met name wat betreft onderdak, verwarming en toegang tot schoon water en sanitaire voorzieningen.  

CARE levert noodhulp aan 160 families in Outghal, provincie Al Haouz. Foto: Moumen Aomari/CARE Morocco

Er wordt voorspeld dat de wederopbouw tien jaar of langer kan gaan duren, waardoor het bieden van veilige, warme slaapplaatsen aan getroffen families nog steeds een noodzaak is – dus kijken wij zoals altijd naar de specifieke behoeften van de mensen die wij bijstaan.

Onze humanitaire respons is aangepast aan lokale behoeften  

In de eerste fase na de aardbeving hebben we meer dan 12 duizend mensen die zich in een kwetsbare positie bevonden, voorzien van voedsel en andere essentiële benodigdheden zoals hygiënepakketten.

Nu, meer dan zes maanden na de ramp, is er nog steeds aanzienlijke behoefte aan noodhulp. Om de veiligheid en waardigheid van getroffen families te waarborgen terwijl zij hun levens en middelen van bestaan weer opbouwen, heeft CARE de distributie van non-food items (NFIs) zoals dekens geïnitieerd, die bijna 3.500 mensen in vijf dorpen hebben bereikt. Bovendien hebben we bijna 4.000 mensen in tien dorpen van tenten en andere tijdelijk onderdak voorzien.  

Daarnaast was het direct na de aardbeving duidelijk dat veel mensen in de getroffen gebieden behoefte zouden hebben aan mentale ondersteuning – van het ene op het andere moment verloren zij hun huis, familieleden en vrienden. In samenwerking met onze partner Médecins du Monde heeft CARE al meer dan 4.000 mensen kunnen bereiken met psychische ondersteuning.  

Fatiha el Bahi, 36 jaar, kleermaker en moeder van drie kinderen. Foto: Nadir Houboub/CARE Maroc

Vrouwen spelen een essentiële rol in de wederopbouw

Bij CARE staan vrouwen en meisjes centraal in alles wat we doen – vooral in de humanitaire respons. Onze ervaring leert dat zulke natuurrampen vrouwen en meisjes vaak anders en meestal harder treffen dan mannen en jongens. Een gebrek aan onder andere veilig onderdak en voldoende bestaansmiddelen kunnen zorgen voor een toename van gendergerelateerd geweld.  

In samenwerking met onze partners nemen we al deze zorgen in overweging en richten we ons op het leiden van een gendergevoelige humanitaire respons die de gezondheid, veiligheid en waardigheid van vrouwen en meisjes vooropstelt. Zo staat het belang van vrouwelijk leiderschap centraal in de wederopbouw. Hoe precies? CARE Marokko heeft meerdere vrouwelijke leiders uit onze bestaande regionale ontwikkelingsprogramma’s betrokken in de humanitaire hulp.

Fatiha spreekt met CARE-medewerkers. Foto: Nadir Houboub/CARE Marokko

Saida, een moeder van twee kinderen die in de regio Al Haouz woont, sloot zich drie jaar geleden aan bij een VSLA-groep (Village Savings & Loans Associations) genaamd Nidae Al Khir. Hier leerde ze niet alleen over het belang van sparen, maar ook essentiële zakelijke vaardigheden zoals het opstellen van een budget. Met een lening van de groep en steun van een door CARE opgezette vrouwencoöperatie, begon Saida een klein bedrijfje dat jam maakt van het fruit dat rondom haar buurt groeit. De zaken gingen heel goed, tot de aardbeving kwam en veel gebouwen in haar buurt in een oogwenk werden verwoest. 

Saida en 25 andere vrouwen in haar VSLA-groep besloten deze tragedie om te zetten in een kans om actie te ondernemen. Ze mobiliseerden zichzelf om te helpen bij het bouwen van tijdelijke onderkomens en deelden wat ze konden met families in nood. Nadat Saida een humanitaire organisatie tegenkwam op de weg naar haar dorp, bood zij vrijwillig aan om te helpen bij de humanitaire respons in haar gebied, als relatiemanager tussen lokale autoriteiten, hulporganisaties en gemeenschapsleden. Saida’s veerkracht en leiderschap laten zien dat er zelfs in tijden van crisis altijd ruimte is voor saamhorigheid en hoop.

CARE-medewerkers zijn ter plaatse in Marokko. Foto: Nadir Houboub/CARE Marokko

Wat doet CARE in Marokko?

CARE werkt al sinds 2008 in Marokko om mensen en gezinnen uit arme gemeenschappen te ondersteunen, zodat iedereen gelijke kansen krijgt op economisch gebied. Ons werk richt zich vooral op drie belangrijke gebieden: onderwijs, het versterken van de economische positie en goed bestuur. CARE werkt op grote schaal in Al Haouz, een provincie die zwaar is getroffen door deze aardbeving. 

CARE is actief in het gebied dat getroffen is door de aardbeving. We bieden noodhulp in de vorm van onder andere voedsel, onderdak, matrassen, dekens, sanitaire voorzieningen en psychische hulp. Op dit moment ligt de grootste uitdaging in het herbouwen van de fysieke omgeving en lokale economie met beperkte middelen. Onze prioriteit is om de vrouwen en meisjes die zwaar door deze ramp getroffen zijn te ondersteunen, bijvoorbeeld middels een VSLA, zodat zij weer sociaal en economisch zelfstandig door het leven kunnen gaan.