Syrië: 13 jaar conflict en leed

Terwijl het conflict in Syrië op 15 maart zijn 13e jaar ingaat, blijft de humanitaire situatie in het hele land verslechteren. Mensen die zich in de kwetsbaarste situaties bevinden, gaan er nog verder op achteruit. Het aantal mensen dat humanitaire hulp nodig heeft, blijft maar stijgen en bereikt dit jaar een aantal van 16,7 miljoen. Dat is een toename van 9,15 procent tegenover 2023. Vandaag de dag heeft meer dan 70 procent van de bevolking in het land steun nodig.

Veel families schuilen nu in scholen, omgebouwd tot opvangcentra. Klaslokalen zijn gedeeld en afgescheiden met plastic zeildoeken. Het gebrek aan privéruimte, vooral voor vrouwen en kinderen, baart zorgen. Hoewel ze brood en diesel krijgen, hebben bewoners moeite om genoeg voedsel te vinden en inkomen te verdienen voor hun basisbehoefften. Foto: CARE, februari 2024

Hoewel de behoeften blijven toenemen, kampte de humanitaire respons in Syrië in 2023 met acute financieringstekorten, met een verontrustend tekort van 61 procent in vergelijking met de totale behoeften. Deze situatie wordt naar verwachting verder verslechterd in 2024.

“In veel gemeenschappen zien we vrouwen nieuwe rollen aannemen op de informele arbeidsmarkt om hun families te helpen voeden, maar dit verhoogt het risico op uitbuiting en gendergerelateerd geweld.”

Jolien Veldwijk, directeur CARE Syrië

“De humanitaire respons in Syrië staat voor kritieke uitdagingen op alle gebieden,” zegt Jolien Veldwijk, directeur van CARE Syrië. “De behoeften zijn zo groot dat we ons vaak genoodzaakt zien om het absolute minimum te prioriteren, inclusief het verminderen van rantsoenen en het richten op mensen die zich in de meest kwetsbare situaties bevinden en met de meest dringende behoeften. Dertien jaar later worden mensen steeds wanhopiger. Ze zien zich genoodzaakt om negatieve copingmechanismen te gebruiken. Denk aan vroege en gedwongen huwelijken van jonge meisjes en kinderarbeid. Ze doen dit zodat ze wat geld hebben om de rest van hun families mee te kunnen voeden vanwege het gebrek aan inkomsten en de stijgende prijzen. In veel gemeenschappen zien we vrouwen nieuwe rollen aannemen op de informele arbeidsmarkt om hun families te helpen voeden, maar dit verhoogt het risico op uitbuiting en gendergerelateerd geweld.”

Jolien Veldwijk, directeur van CARE Syrië, was in januari 2024 te zien in de documentaireserie ‘De Wereld in Ter Apel’ van BNN/VARA.

De recordfinancieringstekorten die de operaties van het Wereldvoedselprogramma (WFP) wereldwijd treffen, worden sterk gevoeld in Syrië, dat nog steeds tot de tien landen behoort met het grootste aantal mensen ter wereld dat honger lijdt. De bezuinigingen op de financiering van het WFP leiden tot een vermindering van ongeveer 80 procent van het aantal mensen dat in 2024 voedselhulp ontvangt in heel Syrië.

“Afhankelijk van hoeveel familieleden (die als dagloners werken) verdienen, kopen we zaatar, yoghurt of tomaten omdat we hier alleen brood krijgen,” vertelt Zeina, een intern ontheemd persoon die woont in een school die is omgebouwd tot een gemeenschappelijk opvangcentrum in het noorden van Syrië. “Degenen die arm zijn en geen geld hebben, zijn echt berooid.”

Wat ooit klaslokalen waren op deze school, omgebouwd tot opvangcentrum in Noord-Syrië, zijn nu de woonruimtes van intern ontheemde mensen, vaak gedeeld door twee of meer families. Hier hebben de families een hoekje omgebouwd tot een provisorische keuken. Foto: CARE, februari 2024

Het afgelopen jaar is de Syrische valuta met 130 procent in waarde gedaald, terwijl de inflatie recordhoogtes heeft bereikt. Salarissen in zowel de formele als de informele arbeidsmarkt blijven schromelijk ontoereikend om in de meest basale behoeften te voorzien, waardoor de meerderheid van de bevolking verder in armoede wordt gedrukt.

Aantal ontheemden een van de hoogste ter wereld

Recentelijk is het conflict hernieuwd en geëscaleerd in verschillende delen van het land, wat heeft geleid tot verdere verlies van burgerlevens, ontheemding en vernietiging van vitale civiele infrastructuur, waaronder schoon water en elektriciteit. Het aantal mensen dat door het conflict en de daaruit voortvloeiende effecten ontheemd is geraakt, blijft tot de hoogste ter wereld behoren, met ongeveer 6,8 miljoen intern ontheemde personen en ongeveer 6,5 miljoen vluchtelingen, waarvan de meesten nu verblijven in buurlanden zoals Turkije, Libanon en Jordanië.

“We hebben langdurige financiering en voortdurende toegang over de grenzen heen nodig om gemeenschappen te ondersteunen om te herstellen van de vele schokken en stressfactoren die ze al meer dan een decennium hebben doorstaan.”

Rishana Haniffa, directeur CARE Turkije

Aardbevingen Syrië en Turkije

De aardbevingen in februari 2023 kwamen als een extra klap voor Syrische gemeenschappen die al moeite hadden om in hun basisbehoeften te voorzien. In het noordwesten, een van de regio’s die het zwaarst getroffen zijn door de aardbevingen, wordt geschat dat de huizen van 855 duizend mensen zijn beschadigd of vernietigd, inclusief die van Syriërs die al meerdere keren door het conflict zijn ontheemd.

“Rampen zoals de aardbevingen in februari 2023 benadrukken de kwetsbaarheid van de humanitaire situatie in het noordwesten van Syrië,” zei Rishana Haniffa, directeur van CARE Turkije. “We hebben langdurige financiering en voortdurende toegang over de grenzen heen nodig om gemeenschappen te ondersteunen om te herstellen van de vele schokken en stressfactoren die ze al meer dan een decennium hebben doorstaan. Programma’s die economische steun en onderwijsservices bieden, evenals basisbehoeften zoals duurzame huisvesting met toegang tot water, elektriciteit en gezondheidszorg, hebben aangetoond dat ze de afhankelijkheid van gemeenschappen van noodhulp verminderen en hen in staat stellen hun leven opnieuw op te bouwen.”

Iedere donatie, groot en klein, is van onschatbare waarde om ons zo nodige werk voort te kunnen zetten en te kunnen uitbreiden in landen zoals Syrië.

CARE in Syrië

CARE ondersteunt mensen in Syrië op twee manieren. In noodsituaties zorgen we voor bijvoorbeeld voedsel en medicijnen. Daarnaast steunen we gemeenschappen om hun situatie veerkrachtiger te maken, zodat ze minder afhankelijk worden van kotertermijn hulp. Hierdoor kunnen ze beter omgaan met de gevolgen van het langdurige conflict en de problemen met de economie. In het afgelopen jaar hebben CARE en hun partners ongeveer 3,8 miljoen mensen in Syrië geholpen met belangrijke diensten en activiteiten die bijdragen om de verschillen tussen mannen en vrouwen te verminderen.