Klimaatverandering beïnvloedt hoe vrouwen en jongeren leren, werken en naar hun toekomst kijken. Ze willen wereldwijd werken aan een duurzame en eerlijke toekomst. Deze wens past goed bij de snel groeiende groene economie: in de sector hernieuwbare energie kunnen er tegen 2050 wel 40 miljoen banen zijn, vooral in zonne- en windenergie en energiebesparing.

Voedsel- en landbouwsystemen bieden belangrijke kansen, vooral in gebieden die gevoelig zijn voor klimaatverandering. Dit laat zien hoe belangrijk slimme landbouwmethoden en goede waterbeheerstechnieken zijn om sterke en toekomstbestendige inkomens te creëren.

Om deze kansen goed te gebruiken heeft CARE twee grote programma’s in Somalië en Bangladesh gedraaid:

• Somalië: Samen met de Technische Universiteit Eindhoven maakte CARE praktijkgerichte lesprogramma’s, trainde leraren en hielp afgestudeerden – voornamelijk vrouwen – aan stages en banen in groene sectoren.
• Bangladesh: CARE combineerde slimme landbouw, goed waterbeheer en ondernemerschapstraining. Hierdoor konden jongeren – vooral vrouwen – meedoen aan groene bedrijven en hun inkomen verhogen.

Vijf lessen om groene vaardigheden inclusief en impactvol te maken

Les 1: Combineer technische en fundamentele groene vaardigheden en gebruik persoonlijke kenmerken

Om te slagen in de groene economie hebben jongeren een breed scala aan groene vaardigheden nodig:

• Duurzaamheidsvaardigheden: Weten hoe het klimaat werkt, zuinig omgaan met grondstoffen en milieuproblemen oplossen.
• Algemene vaardigheden: Goed kunnen communiceren, samenwerken, met digitale tools werken en initiatief tonen.
• Technische vaardigheden: Praktische kennis, zoals zonnepanelen installeren of slim boeren.

Hoewel basiskennis over duurzaamheid overal belangrijk is, moeten technische vaardigheden passen bij de lokale situatie. Persoonlijke kenmerken als geslacht, woonplaats, opleidingsniveau en baankansen bepalen welke vaardigheden nuttig en haalbaar zijn.

Bijvoorbeeld:

• Jonge vrouwen: Hebben leiderschaps- en digitale vaardigheden nodig om beter mee te doen in sectoren waar vooral mannen werken.
• Plattelandsjongeren: Profiteren van kennis over slimme landbouw, zonne-irrigatie en groen ondernemerschap.
• Stadsjongeren: Hebben vaardigheden nodig in hernieuwbare energie, duurzaam vervoer en hergebruik van materialen.

In Somalië en Somaliland wees een arbeidsmarktonderzoek zonne-energie en wegenbouw aan als kansrijke sectoren voor jongeren en vrouwen. CARE werkte met ministeries en bedrijven aan twaalf praktijkgerichte opleidingen met aandacht voor samenwerking, veiligheid, ondernemerschap en gendergelijkheid.

Waarom dit belangrijk is: Met de juiste groene vaardigheden kunnen vrouwen en jongeren werk vinden én bijdragen aan positieve verandering.

2) Vergroot de toegang onderwijs door flexibele en lokale aanpak

Eén op de vier jongeren wereldwijd heeft geen werk en volgt geen opleiding. Vooral vrouwen worden hierdoor getroffen. Om dit te veranderen, zijn flexibele leeropties nodig. Aangepaste roosters, kinderopvang, reiskostenhulp en online lessen. Ook is het belangrijk om meer trainingsplekken op het platteland te bieden en technologie te gebruiken om jongeren in steden te bereiken.

In Bangladesh verzorgde CARE trainingen in klimaatvriendelijke landbouw en ondernemerschap via lokale jongerencentra en mobiele teams. Het programma richtte zich op vrouwen en plattelandsjongeren met flexibele en gemeenschapsgerichte lessen. Zo kregen bijna 10.000 jongeren – de helft vrouwen – toegang tot groene banen.

Waarom dit belangrijk is: Zonder gerichte aanpak kan groene scholing ongelijkheid juist vergroten.

3) Koppel opleiding aan praktijk voor betere arbeidsresultaten

Opleidingen die lessen in de klas combineren met praktijkervaring zorgen er vaak voor dat vrouwen en jongeren beter werk vinden in groene sectoren, waar praktijk leren erg belangrijk is.

In Somalië organiseerde CARE 346 stages bij 16 bedrijven, waar vrouwen en jongeren praktijkervaring opdeden met zonne-energie en wegenbouw. 92,8% van de vrouwen rondde de opleiding af, en deelnemers aan duale opleidingen hadden 9% meer kans op een baan.

Waarom dit belangrijk is: Leren op de werkplek geeft praktische vaardigheden en zelfvertrouwen van vrouwen en jongeren, vooral in groene sectoren waar werkgevers meedoen.

4) Investeer in de capaciteit en kwaliteit van trainers

In veel landen met lage en middeninkomens heeft minder dan de helft van de leraren in het beroepsonderwijs een officiële opleiding tot docent gevolgd. Goed onderwijs over duurzaamheid en actuele vakken is daarom heel belangrijk.

In Somalië heeft CARE meer dan 40 leraren getraind in lesgeven, gender en groene vaardigheden. De deelnemers begrepen 96% van de lesstof en gaven de opleiding een score van 91%.

Waarom dit belangrijk is: Goed opgeleide leraren zorgen dat vrouwen en jongeren echt de vaardigheden leren en dat het onderwijs voor iedereen toegankelijk is.

Les 5) Geef training, loopbaanadvies en hulp voor kleine bedrijven

Jeugdwerkloosheid is wereldwijd drie keer hoger dan bij volwassenen, en vrouwen hebben extra moeite om groene banen te krijgen. Veel groene banen bieden kansen voor eigen bedrijf, maar geld, contacten en markten zijn vaak lastig te bereiken.

In Somalië bood CARE carrièrevoorbereiding, banenbeurzen, netwerkevenementen en workshops over bedrijfsplanning en zonnepanelen. Hierdoor begon 19% van de afgestudeerden een eigen bedrijf en werkte 66% in de private sector.

In Bangladesh hielp CARE bij de oprichting van meer dan duizend door vrouwen en jongeren geleide bedrijven en spaar- en kredietgroepen. Vooral vrouwen konden zo sparen, geld lenen en investeren, wat het inkomen gemiddeld met 358% verhoogde en de toegang tot banken verbeterde.

Waarom dit belangrijk is: Als groene vaardigheden worden gekoppeld aan werk en ondernemerschap via loopbaanadvies en mentoren, helpt dat vrouwen en jongeren echt vooruit.

Implicaties voor beleid en praktijk

• Financieel systeem, niet alleen lessen: Investeer in arbeidsmarktonderzoek, trainers, assessoren en datasystemen die groene vaardigheden erkennen.
• Praktijkgericht leren vastleggen: Zorg dat stages en duale opleidingen in groene sectoren beloond worden.
• Groene vaardigheden standaardiseren: Maak normen, lesprogramma’s en certificaten passend bij nieuwe groene banen.
• Overgang naar groen werk makkelijker maken: Zorg voor budget voor loopbaanadvies, mentoren en steun voor kleine bedrijven.
• Inclusie versterken: Gebruik beurzen, flexibele lessen, veilige plekken en lokale centra zodat vooral jonge vrouwen en plattelandsjongeren mee kunnen doen.

Speciale aandacht voor vrouwen en meisjes

CARE zet zich in voor een sterkere economische positie van vrouwen. Vrouwen worden wereldwijd nog vaak gediscrimineerd en buitengesloten. Ze hebben minder rechten, kansen of mogelijkheden om een goed bestaan op te bouwen. Daarom heeft CARE speciale aandacht voor de behoeften van vrouwen en meisjes. Het is noodzakelijk dat hun stem wordt gehoord en dat geweld tegen vrouwen stopt.