Het aanpakken van geweld tegen vrouwen vermindert de hongercrisis

Geweld tegen vrouwen en meisjes neemt wereldwijd toe. Tijdens de coronapandemie schoot het aantal gevallen omhoog, en blijft ook nu alsmaar verder stijgen. Dit komt mede door de globale voedselcrisis, veroorzaakt door klimaatverandering, schaarste en de stijgende kosten van grondstoffen.

Olive en Eric werken samen om hun familie te voeden. Foto: Peter Caton/CARE

Genderongelijkheid leidt tot geweld tegen vrouwen en meisjes, en als dit probleem niet aangepakt wordt zullen vrouwen dit blijven ondervinden. Een rapport van CARE (Engelstalig) dat deze maand is uitgebracht, laat zien dat geweld tegen vrouwen en de hongercrisis met elkaar in verband staan.

Wanneer de onderliggende oorzaken van op gender gebaseerd geweld aangepakt worden, zullen vrouwen niet alleen veiliger zijn minder honger hebben, maar krijgen zij ook de mogelijkheid om voedsel te produceren, waardoor complete gemeenschappen meer te eten hebben.

CARE weet uit ervaring wat er gebeurt wanneer vrouwen en meisjes als gelijken worden gezien en zich veilig voelen in hun gemeenschap. Hieronder lees je de vier voornaamste bevindingen uit het rapport.

Koppels in Rwanda reflecteren op de gevolgen van ongelijke machtsverhoudingen in hun relaties. Foto: Peter Caton/CARE

1. Het verkleinen van veiligheidsrisico’s vergroot voedselzekerheid onder vrouwen

Wanneer vrouwen onderweg zijn naar plekken waar noodhulp wordt geboden en bijvoorbeeld eten wordt uitgedeeld, lopen zij een groot risico om lastiggevallen of seksueel misbruikt te worden. Hierdoor zijn vrouwen vaak terughoudend om gebruik te maken van dit soort hulp, terwijl ze die juist hard nodig hebben. Een van de manieren om dit probleem aan te pakken is door ervoor te zorgen dat vrouwen een stem hebben en gesteund worden in het aankaarten van deze problemen binnen hun gemeenschap.

Halatu en haar vrouwengroep gebruiken hun kracht om vrouwen en meisjes toegang tot voedsel te bieden. Foto: CARE Oeganda

Vrouwen in een vluchtelingenkamp in Oeganda moesten bijna 10 kilometer lopen naar het dichtsbijzijnde hulppunt waar voedsel uitgedeeld werd, waardoor zij een hoog risico liepen om te maken te krijgen met (seksueel) geweld. Halatu, leidster van een vrouwengroep, hielp om een vredig protest te organiseren, waardoor het hulppunt dichterbij de gemeenschap werd geplaatst en vrouwen dus minder ver hoefden te lopen.

2. De oorzaken van geweld aanpakken zorgt ervoor dat vrouwen en meisjes meer kunnen eten

Ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen zorgen er niet alleen voor dat geweld plaatsvindt, maar ook dat vrouwen minder te eten hebben dan mannen. Wanneer de oorzaken van deze ongelijkheid aangepakt worden, zorgt dit ervoor dat het geweld tegen vrouwen niet alleen afneemt, maar zij ook meer voedsel tot hun beschikking hebben.

Kababush, leider van de Social Analysis & Action (SAA) groep, geloofde eerst ook dat tienermeiden geen voedsel zoals eieren of vlees zouden moeten eten. Foto: CARE Ethiopië

In sommige gemeenschappen heersen bepaalde mythes wanneer het om eten gaat. Dit was bijvoorbeeld het geval waar de Ethiopische Simale woont. Haar ouders – en velen met hen – hadden het idee dat voedsel met een hoog proteïnegehalte ervoor zorgt dat meisjes vroeger geïnteresseerd zijn in seksualiteit, en daarom mochten tienermeiden geen prducten als vlees en eieren eten.

CARE’s Abdiboru project richtte zich erop om tienermeisjes te versterken, onder andere door gemeenschappen in gesprek te laten gaan en te laten reflecteren op taboes. Hierdoor werden mythes de wereld uitgeholpen en kregen meisjes zoals Simale de kans om gezondere voeding te eten.

3. Op gender gebaseerd geweld aanpakken verhoogt de voedselzekerheid van families

Wanneer huishoudelijk geweld afneemt, zien we dat het inkomen van families stijgt en hun voedselzekerheid omhoog gaat. In Rwanda gingen koppels in gesprek over de ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen, en dit leed tot een afname van 55 procent in partnergeweld tegen vrouwen.

Alphonsine en Augustin dragen samen bij aan voedsel voor hun gezin. Foto: Peter Caton/CARE

Voor koppels zoals Alphonsine en Augustin bracht dit een grote verandering binnen hun relatie. In plaats van dat Alphonsine altijd thuiszat en vaak ruzie had met haar man over geld en hun bezittingen, werken de twee nu samen om het hoofd te bieden aan problemen zoals droogte en de stijgende voedselprijzen.

“Van mijn man mag ik nu buiten de deur werken, omdat hij beseft dat ik ook wat toe te voegen heb aan het huishouden. Mijn inkomen is gestegen omdat ik nu ook kan werken.”

Alphonsine

Alphonsine schat dat het inkomen van haar familie met zo’n 40 procent gestegen is. Daarnaast vertelt Augsutin dat de koppel-training die ze vier jaar geleden volgde ervoor heeft gezorgd dat ze nu een ander eetpatroon hebben.

“Ondanks de stijgende prijzen, hebben we niet hoeven minderen in wat we eten. Mijn vrouw draagt nu ook bij in de kosten voor voeding Meestal betaal ik de lunch en zij het avondeten.”

4. Het aanpakken van geweld tegen vrouwen helpt iedereen meer te eten

Wanneer mannen zoals Augustin hun vrouw als gelijke zien, vinden zij geweld tegen vrouwen minder acceptabel. Daarnaast kunnen zij meer voedsel produceren door samen te werken op een gelijk niveau.

Families in Gitega, Burundi, hebben hun rijstproductie verdubbeld naar aanleiding van een training die zich richtte op gendergelijkheid. De verhoogde inkomsten hiervan leidden ertoe dat vrouwen niet alleen zelf genoeg te eten hadden, maar ook rijst aan anderen konden verkopen, waardoor de hele gemeenschap meer voedsel tot hun beschikking had.

Tegelijkertijd is het aantal mannen dat zegt dat geweld tegen vrouwen onacceptabel is verdubbeld naar aanleiding van deze training. Dit laat zien dat een focus op gendergelijkheid ervoor zorgt dat vrouwen veiliger zijn en minder honger hebben.

Deze gemeenschap in Burundi nam deel aan een training over gendergelijkheid en landbouw. Foto: Irenee Nduwayezu/CARE

Meer lezen over hoe voedselzekerheid en gendergelijkheid met elkaar in verband staan en waarom investeren in gendergelijkheid leidt tot minder honger? Lees het volledige rapport dan hier (Engelstalig).