Feministisch buitenlandbeleid van Nederland: aandacht voor ongelijkheid is een must

Zweden besloot in oktober 2022 haar baanbrekende feministisch buitenlandbeleid na bijna tien jaar stop te zetten. Dit laat zien dat de weg naar een succesvol feministisch buitenlandbeleid politieke overtuigingen en andere internationale prioriteiten moet overstijgen. Voor het ontwikkelen en uitvoeren van een feministisch buitenlandbeleid benadrukt CARE Nederland twee aspecten: enerzijds de samenwerking met maatschappelijke organisties, inclusief organisaties in het mondiale zuiden, en anderzijds het belang van het betrekken van de Nederlandse samenleving.

Photo by Josh Estey/CARE

De derde dinsdag van oktober

Dinsdag 18 oktober kwam het in mei aangekondigde Nederlandse feministisch buitenlandbeleid in een nieuwe fase. Op die dag sloot de online consultatie, waarin verschillende belanghebbenden en -stellenden hun visie op de toekomstige Nederlandse aanpak mochten geven. Wat doet het Ministerie van Buitenlandse Zaken goed als het gaat om het berschermen en promoten van vrouwen- en LHBTQI+-rechten en gendergelijkheid? Wat kan er beter? En vooral, hoe moet een Nederlands feministisch buitenlandbeleid eruitzien, zowel wat betreft amibitie als praktsche uitwerking? De consultatie in dit vroege stadium van de beleidsontwikkeling is een stap in de goede richting. CARE hoopt dat de derde dinsdag van oktober een jaarlijks terugkerend moment wordt om gezamenlijk te reflecteren op de ontwikkeling en implementatie van het feministisch buitenlandbeleid.

Ingrediënten voor een succesvol feministisch buitenlandbeleid

Het is duidelijk dat een feministisch buitenlandbeleid niet kan bestaan zonder het aanpakken van structurele ongelijkheid en ongelijke machtsverhoudingen. De manier waarop de wereld functioneert en landen met elkaar omgaan, is nog te diep geworteld in de patriarchale, koloniale en racistische structuren van de vorige eeuw. Groepen die tot dusver zijn uitgesloten van besluitvormingsprocessen, moeten daar nu in al hun diversiteit in centraal staan. Een succesvol feministisch buitenlandbeleid bestaat pas als het onderzoeken en aanpakken van schadelijke genderstereotypes voor ieder beleid het startpunt is. Waar feministisch buitenlandbeleid de toekomst is, moeten alle soorten van sociale ongelijkheid het verleden worden.

CARE Nederland moedigt het Ministerie van Buitenlandse Zaken daarom aan om het proces richting een feministisch buitenlandbeleid zo inclusief mogelijk te maken. Dit betekent allereerst:

  • Vrouwen, vrouwenrechtenorganisaties, en organisaties die door vrouwen worden geleid, inclusief die in het mondiale zuiden, betrekken bij het proces.
  • Brede analyse van alle soorten van sociale ongelijkheid en discriminatie als startpunt voor beleid, implementatie en evaluatie.
  • Duidelijke, meetbare doelen stellen en transparant zijn over hoe deze doelen bereikt zullen worden.

Daarnaast is het belangrijk dat het Ministerie zich inzet voor een feministisch buitenlandbeleid dat breed kan worden ingezet: in alle uithoeken van internationaal beleid en in alle betrokken Ministeries. Of het nu gaat over klimaat, defensie, humanitaire hulp of handel, er moet coördinatie zijn in de toepassing van het beleid. Daarnaast moet Nederland ook in eigen land uitvoeren waar ze zich hard voor maakt in het buitenland. Ook op het binnenlandse toneel spelen genderongelijkheid en schadelijke genderstereotypes namelijk nog steeds een rol. CARE hoopt dat het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken deze aanbevelingen ter harte neemt en kijkt uit naar een eerste voorstel van het beleid, waarover we graag verder in gesprek gaan.